جستجو برای عباراتی مانند خرید سهام اپل، خرید سهام متا و خرید سهام تسلا، این روزها میان کاربران فارسیزبان به شکل چشمگیری افزایش پیدا کرده است.
این پدیده در نگاه اول عجیب به نظر میرسد و آدم ناخودآگاه از خودش میپرسد آیا سرمایهگذاران ایرانی ناگهان تمایل پیدا کردهاند پا را از مرزهای داخلی و قواعد مخصوص آن فراتر بگذارند و یک فرصت بینظیر برای رشد مالی و برایشان فراهم شده است؟ در عین حال شک به دلش میافتد که شاید کاسهای زیر نیمکاسه باشد چون این موج تازه، در حالی شکل گرفته که دسترسی مستقیم به بازار بورس آمریکا برای ایرانیان همچنان با چالشهای حقوقی و تحریمی جدی روبهرو است. به نظر شما واقعیت ماجرا چیست؟
چرا ایرانیها به خرید سهام اپل، تسلا و متا علاقمند شدهاند؟
ایرانیها دلایل متعددی برای گرایش به سمت خرید سهام شرکتهای بزرگ بینالمللی مانند اپل و متا دارند. اگر از تورم فزاینده و نیاز به حفظ ارزش سرمایه که همه درباره آنها خبر دارند، فاکتور بگیریم اول باید به جذابیت کسب سود دلاری اشاره کنیم.
با توجه به نوسانات نرخ ارز و کاهش سریالی ارزش ریال، طبیعی است بعضی سرمایهگذاران دنبال کسب درآمد و سود دلاری باشند. سرمایهگذاری در سهام شرکتهای بینالمللی که سودشان را به دلار گزارش میدهند، به سرمایهگذاران اجازه میدهد نه تنها مچ تورم داخلی را بخوابانند، بلکه بابت رشد احتمالی ارزش دلار در برابر ریال نیز نفع ببرند.
اینفلوئنسرها با اطلاع از همین نیاز، تبلیغات وسوسهانگیز خود را به اجرا میگذارند و با آب و تاب تعریف میکنند چطور توانستهاند با ۵۰ دلار صاحب سهام اپل شوند و در ایران، با خرید سهام متا درآمد دلاری به جیب بزنند. کمپینهای تبلیغاتی تأثیر روانی زیادی بر کاربران میگذارد و باعث افزایش جستوجو درباره برندهایی مثل اپل و تسلا میشود اما آیا خرید سهام این شرکتها برای ما ایرانیها امکانپذیر است؟
از نظر قانونی و سنتی، خیر! ایرانیها نمیتوانند بهصورت مستقیم و از طریق کارگزاریهای آمریکایی، سهام اپل یا تسلا را بخرند ولی از طریق روشهای غیرمستقیم مانند سهام توکنیزه، قراردادهای CFD یا استفاده از پلتفرمهای واسطهای که امکان معامله با رمزارز را فراهم کردهاند، میتوان تا حدودی در رشد یا افت قیمت این سهمها مشارکت کرد هرچند سرمایهگذار هنوز هم مالک قانونی سهم نیست.
سهام توکنیزه؛ راه حل مدعیان عرضه سهام بینالمللی در ایران
چند پلتفرم ایرانی در یکی، دو سال اخیر اعلام کردند امکان خرید سهام توکنیزه شرکتهای خارجی را برای کاربران خود فراهم میکنند. این پلتفرمها، ادعا دارند با واسطهگری هوشمند مرز بین دنیای رمزارز و بازارهای مالی بینالمللی را میشکنند و راهی برای سرمایهگذاری در برندهای جهانی (ولو بهصورت نمادین) جلوی روی کاربران میگذارند.
اگر بخواهیم سهام توکنیزه را به طور خلاصه تعریف کنیم، باید بگوییم با یکی از مفاهیم نوظهور در بازارهای مالی روبرو هستیم که باعث دسترسی سرمایهگذاران به انواع سهام خارجی میشود. عشاق سینهچاکش با شیفتگی زیاد میگویند انقلابی در نحوه مالکیت و معامله سهام شرکتهای بزرگ جهانی ایجاد کرده و بسیاری از محدودیتهای موجود برای سرمایهگذاران در دیگر کشورها را از بین برده است.
اما رهبران کارگزاریهای بزرگ دنیا از جمله Charles Schwab یا Interactive Brokers این محصولات را «قراردادهای مشتقه نامرغوب» میدانند و درباره کارآمدی واقعی آنها نقد دارند.
سهام توکنیزه چیست و چگونه کار میکند؟
سهام توکنیزه، نوعی دارایی دیجیتال (Token) است که ارزش آن با سهام یک شرکت واقعی پشتیبانی میشود. این توکنها روی بستر بلاکچین صادر میشوند و هر توکن، نمایانگر مالکیت کسری از یک سهم یا یک سهم کامل از یک شرکت خاص است. به عنوان مثال، یک «توکن سهام اپل» ارزشی معادل یک سهم اپل در بازار بورس نزدک (Nasdaq) دارد.
فرایند توکنیزه کردن سهام به این صورت است که یک نهاد معتبر، سهام فیزیکی یا الکترونیکی شرکتها را خریداری میکند و سپس به ازای آنها، توکنهای دیجیتال روی یک بلاکچین (مانند اتریوم یا بایننس اسمارت چین) ایجاد میکند. این نهاد، معمولاً داراییهای اصلی را در یک حساب امانی نگهداری میکند تا اعتبار و پشتوانه توکنها تضمین شود. سپس، کاربران میتوانند این توکنها را در پلتفرمهای مبادله ارز دیجیتال یا پلتفرمهای خاص توکنیزه کردن سهام، خریداری و معامله کنند.
مزایای سهام توکنیزه؛ چرا جذاب هستند؟
مهمترین مزیت سهام توکنیزه، حذف موانع جغرافیایی و نظارتی برای سرمایهگذاری در بازارهای جهانی است. بسیاری از سرمایهگذاران در کشورهای خاص، به دلیل تحریمها، قوانین پیچیده یا نبود دسترسی به کارگزاریهای بینالمللی، قادر نیستند مستقیم روی خرید سهام خارجی سرمایهگذاری کنند. سهام توکنیزه محدودیتها را از طریق پلتفرمهای بلاکچین و ارز دیجیتال، از سر راه برمیدارد.
برخلاف بورسهای سنتی که ساعات کاری مشخصی دارند، بازارهای ارز دیجیتال و پلتفرمهای توکنیزه، به صورت 24 ساعته و هفت روز هفته فعال هستند. این امر، انعطافپذیری بیشتری را برای سرمایهگذاران فراهم میکند. این تازه اول کار است.
سهام برخی شرکتها واقعا گران است. پس قابلیت تقسیمپذیری در سهام توکنیزه مثل یک ابرقهرمان وسط میآید و امکانی فراهم میکند که بتوانید حتی کسری از یک سهم را خریداری کنید. دیدید؟ سرمایهگذاری و خرید سهام اپل، متا و تسلا که شرکتهایی گرانقیمت به حساب میآیند به همین راحتی امکانپذیر شد! حالا میتوانید تنها به اندازه 100 دلار سهام توکنیزه اپل بخرید!
شفافیت و امنیت بلاکچین در معاملات سهام توکنیزه در کنار تسهیل نقدشوندگی از دیگر رازهای جذابیت سهام توکنیزه در سطح جهانی به حساب میآیند.
اینفلوئنسرها با آب و تاب تعریف میکنند توانستهاند با ۵۰ دلار صاحب سهام اپل شوند و با خرید سهام متا درآمد دلاری به جیب زدهاند
ریسکها و چالشهای خرید سهام توکنیزه؛ خطر نزدیک است؟
سهام توکنیزه با وجود مزایای فراوان، حتی برای کاربران و سرمایهگذاران خارجی نیز با چالشها و ریسکهایی همراه است.
حوزه سهام توکنیزه هنوز در اغلب کشورها چارچوب قانونی مشخصی ندارد. نبود رگولاتوری ریسکهایی را برای سرمایهگذاران رقم میزند و تغییرات ناگهانی در قوانین میتواند بر ارزش یا قابلیت معامله این توکنها تأثیرگذار است.
از آنجا که توکنها توسط یک نهاد مرکزی صادر میشوند و دارایی اصلی نزد آنهاست، سلامت و اعتبار این نهاد اهمیت دارد. اگر اتفاق بدی مثل ورشکستگی یا کلاهبرداری رخ دهد، چه کسی باید پاسخگوی سرمایه شما باشد؟
حتی اگر اصرار دارید فقط به نیمه پر لیوان نگاه کنید، نمیتوان از یاد برد که سهام توکنیزه بر بستر بلاکچین و در قالب ارزهای دیجیتال معامله میشوند و با اینکه ارزش پایهشان بر اساس سهام سنتی تعیین میشود، در نهایت نوسانات کلی بازار ارزهای دیجیتال نیز روی آنها اثر میگذارد.
دارندگان سهام توکنیزه از حقوق سهامداری کامل، مانند حق رای در مجامع عمومی یا دریافت سود سهام مستقیم از شرکت محروم هستند و این حقوق معمولاً به نهاد صادرکننده توکن تعلق میگیرد. اصلا بیایید فرض کنیم همهچیز به خوبی و خوشی پیش رفت. مشکل بزرگ اینجاست که توکنها معمولا فاصله قیمت فاحشی با قیمت واقعی سهام دارند (گاهی تا ۳۰۰ درصد).
مشکل اصلی هنوز پابرجاست. به خاطر پیچیدگی فنی سهام توکنیزه تنها برخی کاربران، قادر به درک مفاهیم بلاکچین و کار با کیف پولهای دیجیتال هستند.
مواظب کلاهبرداری در خرید سهام خارجی باشید!
افزایش جستوجوی عباراتی مانند «سهام اپل»، «خرید سهام تسلا از ایران» یا «درآمد دلاری از سهام متا» نشان میدهد سرمایهگذاران ایرانی دنبال مسیرهای جایگزین برای حفظ ارزش پول خود هستند. قطعا در این مسیر نباید احتمال کلاهبرداریهای را دستکم گرفت.
کارشناسان، بر اساس تجربه و تحلیل میگویند بین ۳۰ تا ۷۰ درصد از این موارد درگیر ریسک رفتارهای مشکوک یا کلاهبردارانه هستند. دنبال نشانه میگردید؟ عموما مجوز رسمی داخلی مانند ثبت شرکت، اینماد یا مجوز رمزارزی بانک مرکزی ندارند و برای اغفال سرمایهگذاران سراغ وعدههایی وسوسهبرانگیز مثل سود تضمینی دلاری میروند. در تبلیغاتشان تکرار میکنند میتوانید با پرداخت 50 دلار، سهام اپل بخرید و دقیقا وسط تحریمها از بورس آمریکا درآمد دلاری داشته باشید.
نظرات کاربران ×